Một số bệnh nhân đã tái phát các triệu chứng COVID-19 sau khi sử dụng thuốc kháng virus Paxlovid của hãng dược phẩm Pfizer có thể liên quan đến phản ứng miễn dịch mạnh mẽ.
Thông tin trên được các nhà khoa học Mỹ đưa ra trong một nghiên cứu công bố ngày 6/10 trên tạp chí chuyên ngành Clinical Infectious Diseases.
Thuốc Paxlovid điều trị COVID-19 của Pfizer. Ảnh: AFP/TTXVN
Dựa trên kết quả nghiên cứu chuyên sâu về việc tái phát COVID-19 trên 8 bệnh nhân ở Trung tâm Lâm sàng thuộc Viện Y tế quốc gia Mỹ, các nhà nghiên cứu kết luận việc sử dụng Paxlovid lâu hơn thời gian khuyến nghị trong tối đa 5 ngày không có tác dụng giảm nguy cơ tái phát các triệu chứng của bệnh. Toàn bộ các bệnh nhân đều có phản ứng miễn dịch mạnh mẽ, song các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mức kháng thể cao hơn ở các bệnh nhân tái phát COVID-19. Dữ liệu này đi ngược lại giả thuyết phản ứng miễn dịch suy giảm là nguyên nhân khiến một số bệnh nhân tái phát các triệu chứng.
Nghiên cứu trên được tiến hành sau hàng loạt báo cáo về các trường hợp sử dụng thuốc Paxlovid như khuyến nghị trong 5 ngày, song vẫn tái phát các triệu chứng sau khi hoàn thành liệu trình điều trị này. Tổng thống Mỹ Joe Biden, Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm quốc gia Mỹ Anthony Fauci cũng đã tái phát COVID-19 sau khi dùng thuốc Paxlovid. Điều này làm dấy lên quan ngại rằng loại thuốc kháng virus của Pfizer có thể cản trở sự phát triển của phản ứng miễn dịch kéo dài.
Trong nghiên cứu, có 6 bệnh nhân tái phát COVID-19 sau khi sử dụng thuốc Paxlovid, trong khi 2 người tái phát sau khi bình phục mà không sử dụng thuốc nào. Theo giới chuyên gia, một người được xác định là tái phát COVID-19 khi các triệu chứng của khởi phát trở lại trong khoảng từ 2 đến 8 ngày sau khi bình phục. Những người này cũng có thể cho kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2.
Các nhà nghiên cứu đã so sánh các phản ứng miễn dịch giữa 2 nhóm bệnh nhân này với nhau. Tất cả tình nguyện viên tham gia đều đã tiêm vaccine ngừa COVID-19 và các mũi tăng cường, cũng như từng nhiễm các biến thể của Omicron.
Mẫu m.áu của các tình nguyện viên được nghiên cứu kỹ lưỡng để đ.ánh giá phản ứng miễn dịch trong giai đoạn bệnh cấp tính cũng như trong giai đoạn tái phát. Trong số các bệnh nhân tái phát COVID-19 sau khi sử dụng thuốc Paxlovid, có 4 người có triệu chứng nhẹ hơn so với thời gian đầu mắc bệnh, 1 người có triệu chứng tương tự và 1 người có triệu chứng nặng hơn. Không bệnh nhân tái phát COVID-19 nào phải điều trị bổ sung hoặc nhập viện.
Nhóm nghiên cứu kết luận việc tái phát các triệu chứng chủ yếu do phản ứng miễn dịch mạnh mẽ đối với virus còn sót lại trong hệ hô hấp. Do đó, thuốc kháng virus không ngăn cản phản ứng miễn dịch như một số người lo ngại.
Nhóm nghiên cứu cho rằng cần có thêm các nghiên cứu trên quy mô lớn hơn để hiểu sâu về việc tái phát COVID-19, cũng như cần đ.ánh giá liệu trình dùng thuốc Paxlovid dài ngày hơn ở những người suy giảm miễn dịch.
Chuyên gia Australia: Thuốc điều trị COVID-19 có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản
Theo một chuyên gia y tế Australia, 2 loại thuốc kháng virus COVID-19 bao gồm Lagevrio, Paxlovid có thể tạm thời ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản ở cả nam và nữ.
Hiện tại, hai loại thuốc kháng virus gồm Lagevrio và Paxlovid đang được sử dụng phổ biến để điều trị sớm đối với các trường hợp mắc COVID-19. Tuy nhiên, theo giới chuyên gia y tế tại Australia, các loại thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn, trong đó đáng chú ý nhất là vấn đề sinh sản, đồng thời cũng làm giảm hiệu quả điều trị của một số loại thuốc khác.
Thuốc kháng virus Paxlovid và Lagevrio có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của cả nam và nữ. (Ảnh Jennifer Lorenzini)
Theo Giáo sư Sarah Hilmer, Trưởng khoa Dược lâm sàng của Bệnh viện Royal North Shore tại thành phố Sydney, thuốc Lagevrio có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của t.inh t.rùng nên khi đang sử dụng loại thuốc này, những bệnh nhân là nam giới nên sử dụng biện pháp tránh thai và trong vòng 3 tháng sau đó. Và nữ giới thì cũng nên sử dụng biện pháp tránh thai trong thời gian điều trị và 4 ngày sau khi kết thúc đợt điều trị.
Đối với thuốc Paxlovid, chuyên gia y tế khuyến cáo cả nam và nữ không nên có con trong trong thời gian điều trị và trong 7 ngày sau đó. Riêng đối với phụ nữ đang có thai hoặc đang cho con bú thì được khuyến cáo không nên dùng loại thuốc này.
Cũng theo Giáo sư Hilmer, thuốc Paxlovid có thể mất tác dụng khi sử dụng cùng lúc với các loại thuốc thường dùng để điều trị các bệnh cholesterol cao, huyết áp cao, bệnh gút và trầm cảm. Trong khi đó, thuốc Lagevrio được cho là an toàn hơn và có thể được sử dụng cho những người đang điều trị các bệnh về thận và gan. Vì vậy, theo Giáo sư Hilmer, những người mắc COVID-19 và có ý định sử dụng hai loại thuốc Lagevrio và Paxlovid thì cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định.
Tại Australia, hai loại thuốc kháng virus Lagevrio và Paxlovid được cấp phép để làm giảm nguy cơ mắc các triệu chứng COVID-19 nghiêm trọng, nhưng cần sử dụng trong 5 ngày kể từ khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh để đạt hiệu quả điều trị cao nhất. Chính phủ cũng đang có chính sách trợ giá đối với những người trên 70 t.uổi, những người bị suy giảm miễn dịch hoặc các nhóm dân số có nguy cơ cao.
