Những người được tiêm vắc-xin đậu mùa khỉ mũi 1 ít nguy cơ bị bệnh hơn những người chưa tiêm.
Đồng thời, mức độ miễn dịch của vắc-xin đạt được cao nhất sau khi mọi người tiêm liều thứ hai.
Theo AP, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) ngày 28-9 cho biết những người được tiêm vắc-xin đậu mùa khỉ mũi 1 dường như ít nguy cơ bị bệnh hơn những người chưa tiêm.
Đây là nhận định đầu tiên mà các quan chức y tế công cộng của nước này đưa ra về vắc-xin Jynneos.
Có khoảng 800.000 liều vắc-xin đã được tiêm cho những người được xem là có nguy cơ bị nhiễm virus đậu mùa khỉ cao trên toàn nước Mỹ. Ảnh: AP
Bà Rochelle Walensky, Giám đốc CDC Mỹ, nói: “Những dữ liệu mới mang lại cho chúng tôi một sự lạc quan thận trọng rằng vắc-xin đang hoạt động hiệu quả như dự kiến”.
Theo ông Bob Fenton, Điều phối viên ứng phó với bệnh đậu mùa khỉ quốc gia của Nhà Trắng, có khoảng 800.000 liều vắc-xin đã được tiêm cho những người được xem là có nguy cơ bị nhiễm virus đậu mùa khỉ cao trên toàn nước Mỹ.
Cho đến nay, chưa có kết luận khoa học nào chứng minh hiệu quả của vắc-xin Jynneos chống lại bệnh đậu mùa ở khỉ.
Tuy nhiên, các số liệu thực tế mới của CDC cho thấy những người đàn ông trong độ t.uổi từ 18 đến 49 chưa được chủng ngừa có nguy cơ bị nhiễm bệnh đậu mùa khỉ cao gấp 14 lần so với những người đã tiêm một liều trước đó ít nhất hai tuần.
Dữ liệu này được thu thập ở 32 tiểu bang từ ngày 31-7 đến ngày 3-9.
Theo bà Walensky, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy mức độ miễn dịch của vắc-xin đạt được cao nhất sau khi mọi người tiêm liều thứ hai, nhấn mạnh điều này “thực sự quan trọng”.
Hiện nay, Mỹ có nhiều ca bệnh đầu mùa khỉ nhiều nhất thế giới với 25.000 trường hợp được báo cáo kèm các triệu chứng phát ban, sốt, đau nhức cơ thể và ớn lạnh.
CDC Mỹ đang gặp khó khăn trong việc phân phối vắc-xin. Một số địa phương cố gắng kéo dài nguồn cung hạn chế vào mùa hè này, song phải ngưng cup cấp liều tiêm thứ 2 do hết thuốc.
CDC Mỹ đang khắc phục tình trạng này, đồng thời nhắc nhở người dân tiêm ngừa theo quy định. Tính đến ngày 17-9, có 150.000 được tiêm liều thứ 2.
“Chúng tôi đang yêu cầu các nhà cung cấp đẩy nhanh tiến độ để mọi người đều được tiêm ngừa đầy đủ” – bà Walensky nói.
TS Rochelle Walensky, Giám đốc CDC Mỹ, trong phiên điều trần về Y tế, Giáo dục, Lao động và Lương hưu của Thượng viện để xem xét việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh đậu mùa khỉ tại Washington vào ngày 14-9. Ảnh: AP
Hôm 28-9, các quan chức y tế công cộng cũng đã công bố những thay đổi đối với đối tượng đủ điều kiện và cách thức tiêm vắc-xin.
Hướng dẫn của CDC Mỹ nhằm tiếp cận nhiều hơn với người có nguy cơ tiếp xúc với bệnh đậu mùa khỉ, trong đó có người đồng tính nam, song tính nam, người chuyển giới có nhiều hơn 1 bạn tình trong vòng 6 tháng. Vắc-xin cũng sẽ được tiêm ở vai hoặc lưng để dễ dàng che khuất.
Jynneos đã được phê duyệt ở Mỹ để kiểm soát bệnh đậu mùa và bệnh đậu mùa khỉ vào năm 2019. Việc phê duyệt bệnh đậu mùa khỉ dựa trên dữ liệu từ các nghiên cứu trên động vật, vì các trường hợp bệnh này chưa phổ biến ở Hoa Kỳ vào thời điểm đó.
Cha mẹ cần làm gì khi trẻ mắc bệnh đậu mùa khỉ?
Theo các chuyên gia nhi khoa, t.rẻ e.m ít có khả năng bị nhiễm virus này, nhưngcha mẹ cũng cần lưu ý những thông tin dưới đây.
Trong thời gian gần đây, dịch đậu mùa khỉ ngày càng lan rộng và trở nên đáng lo ngại. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), khoảng hơn 5.000 ca mắc bệnh đậu mùa khỉ ở Hoa Kỳ và hơn 22.000 ca trên toàn cầu. WHO đã tuyên bố sự bùng phát bệnh đậu mùa khỉ là tình trạng y tế khẩn cấp toàn cầu. Hai thành phố ở Hoa Kỳ cũng vừa ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng.
Trong những ca nhiễm mới nhất có hai trẻ bị bệnh, trong đó một trẻ mới chập chững biết đi ở California và một trẻ sơ sinh đến từ Vương quốc Anh có gia đình đến thăm Hoa Kỳ. CDC cho biết cả hai trường hợp này đều có khả năng là do lây lan trong nhà.
Tin tức này có thể gây lo lắng cho các bậc cha mẹ khi mối lo ngại về sức khỏe toàn cầu mới nhất này tiếp tục phát triển. Dưới đây là một cái nhìn sâu hơn của các chuyên gia về việc lây truyền bệnh đậu mùa khỉ ở trẻ nhỏ và liệu sự bùng phát này có phải là nguyên nhân đáng lo ngại hay không.
Lây nhiễm đậu mùa khỉ ở t.rẻ e.m
Cũng như tất cả các đối tượng khác, t.rẻ e.m cũng có nguy cơ mắc bệnh đậu mùa khỉ, tuy nhiên tỷ lệ mắc virus này ở t.rẻ e.m còn rất thấp. Chỉ có hai đ.ứa t.rẻ được xác nhận trong số hàng nghìn ca nghĩa là t.rẻ e.m đang có tỷ lệ nhiễm thấp nhất tính đến thời điểm này. Vì vậy cha mẹ không nên quá lo lắng về việc trẻ bị nhiễm bệnh.
Tiến sĩ Aniruddha Hazra, một bác sĩ bệnh truyền nhiễm kiêm trợ lý giáo sư y khoa tại Đại học Chicago cho biết: “Trong số 15.000 trường hợp đã được báo lên WHO, có chưa tới 75 ca là t.rẻ e.m. Vì vậy chúng tôi cho rằng t.rẻ e.m chưa phải là nhóm nguy cơ chính của loại virus này”.
Trong phần lớn các trường hợp, bệnh đậu mùa khỉ lây lan qua tiếp xúc da kề da. Tiến sĩ Hazra cho biết, sự bùng phát hiện nay chủ yếu lây qua việc tiếp xúc thân mật giữa những người đàn ông có quan hệ t.ình d.ục đồng giới. Tại Hoa Kỳ, 95% hoặc nhiều hơn các ca nhiễm được xác nhận là ở nam giới có quan hệ t.ình d.ục đồng giới. Mặc dù, bất kỳ ai cũng có thể bị bệnh đậu mùa khỉ, nhưng hiện tại, các ca bệnh ở đất nước này hầu như chỉ giới hạn trong các mạng lưới này.
“Có một số cách lây truyền bệnh đậu mùa khỉ, mặc dù chúng ít phổ biến hơn như lây lan qua nước hoặc tiếp xúc với quần áo bị nhiễm, giường, đồ nội thất hoặc có thể là các đồ dùng chung khác” – ông Karen Edwards, Giáo sư dịch tễ học và thống kê sinh học tại chương trình Y tế công cộng của Đại học California Irvine chia sẻ. Tuy nhiên, theo ông Edwards, phần lớn các ca nhiễm là do tiếp xúc trực tiếp với người bệnh.
Hiện tại, t.rẻ e.m dường như không nhiễm bệnh đậu mùa khỉ khi tiếp xúc với người khác ở những nơi công cộng như hồ bơi hay phòng thay đồ. Điều này có thể là do virus thường cần việc tiếp xúc thân mật, lâu dài để lây lan. Vì vậy, theo Tiến sĩ Hazra, t.rẻ e.m không có khả năng bị nhiễm virus này ở trường.
Triệu chứng và nguy cơ của bệnh
Theo CDC, t.rẻ e.m dưới 8 t.uổi tiềm ẩn nhiều nguy cơ bị các triệu chứng nghiêm trọng của bệnh đậu mùa khỉ hơn, mặc dù các triệu chứng của bệnh trong đợt bùng phát này nhẹ. Triệu chứng đặc trưng nhất là phát những nốt ban giống mụn, bên cạnh đó cũng có các triệu chứng khác như: sốt, nhức đầu, đau cơ và đau lưng, sưng hạch bạch huyết, ớn lạnh và kiệt sức. Theo CDC Mỹ, virus cũng có thể gây ra các triệu chứng về đường hô hấp như đau họng, nghẹt mũi hoặc ho.
Tương tự như các bệnh khác, trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ trong những tuần đầu tiên rất dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch của chúng còn yếu.
Vaccine và điều trị đậu mùa khỉ
Được biết, hiện sức khỏe của hai trẻ bị nhiễm đậu mùa khỉ vẫn khỏe mạnh và đang được điều trị bằng thuốc kháng virus có tên TPOXX. Mặc dù không có phương pháp điều trị dành riêng cho bệnh đậu mùa khỉ, nhưng các nghiên cứu cho thấy TPOXX là một phương pháp điều trị bệnh đậu mùa an toàn để sử dụng cho những người khỏe mạnh và chỉ gây ra các tác dụng phụ nhỏ. T.rẻ e.m dưới 8 t.uổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, CDC khuyến khích sử dụng phương pháp điều trị này cho t.rẻ e.m.
T.rẻ e.m – hoặc có thể là người đã tiếp xúc với người mắc bệnh đậu mùa khỉ có thể được tiêm một loại vaccine tên là JYNNEOS. Vaccine này được FDA chấp thuận để bảo vệ và chống lại bệnh đậu mùa cũng như bệnh đậu mùa khỉ. Tuy nhiên, hiện tại, các chiến lược tiêm chủng đang ưu tiên những người đàn ông có quan hệ t.ình d.ục đồng giới, những người chiếm phần lớn trong các ca nhiễm, Tiến sĩ Hazra cho biết.
Cha mẹ: Nên và không nên?
“Nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng mà bạn nghi ngờ có thể là bệnh đậu mùa khỉ hoặc trẻ đã tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh, cách tốt nhất là hãy gọi cho bác sĩ nhi khoa” – Tiến sĩ Andrea Berry, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi khoa tại Trung tâm Y tế Đại học Maryland cho biết.
Tiến sĩ Andrea Berry cũng cho biết, các bác sĩ nhi khoa có thể yêu cầu các xét nghiệm phù hợp cho trẻ và cảnh báo các cơ quan y tế công cộng của bang và địa phương về trường hợp của trẻ.
Cha mẹ cũng nên cập nhật thường xuyên thông tin về bệnh đậu mùa khỉ, nên rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang và duy trì các thói quen phòng các bệnh như COVID-19.
